Pytanie o zarobki jest jednym z najczęstszych, jakie pada w kontekście pracy w opiece w Niemczech. Szybkie przeliczenie podanych w euro stawek za granicą i ich porównanie z przeciętnym wynagrodzeniem w Polsce zwykle spotyka się z niedowierzaniem a nawet oburzeniem – jak to, w Polsce tak mało a w Niemczech aż tyle??? Owszem, zarobki te bardzo się różnią, choć trzeba zaznaczyć, że nie tylko ze względu na ogólnie wyższy pozom płac u naszych zachodnich sąsiadów, są także inne czynniki, o których przeczytasz w tym artykule.
Osoby zajmujące się opieką nad osobami starszymi w Polsce niestety nie mogą liczyć na wygórowane stawki. Bez względu na to, czy podejmują tą pracę w formie opieki dochodzącej – u kilku/kilkunastu osób tygodniowo, po godzinę czy dwie u każdej, czy też otrzymują ofertę pracy z zakwaterowaniem u podopiecznej. Wynagrodzenie najczęściej oscyluje wokół najniższej krajowej, miesięcznie lub godzinowo. Oznacza to, że w 2021 roku opiekunowie mogą liczyć na kwotę 2800 zł brutto (lub nieznacznie więcej) za miesiąc pracy albo 18,30 zł brutto za godzinę. Po odjęciu obowiązkowych podatków i składek otrzymujemy odpowiednio 2061,67 zł na rękę na miesiąc lub 12 zł na rękę za godzinę pracy w oparciu o umowę zlecenie.
Czy te pieniądze są zadowalające? Na to pytanie każdy może odpowiedzieć sobie sam. Z naszego punktu widzenia trzeba jednak stwierdzić, że nie. Jeśli zastanowimy się, jak odpowiedzialna to praca, ile wymaga się od osoby ją wykonującej i jak dużego zaangażowania od niej oczekuje, stawka na poziomie minimalnego wynagrodzenia wydaje się co najmniej niesprawiedliwa.
W tym kontekście warto także zauważyć, że w naszym kraju bardzo mało osób korzysta z opieki domowej, czyli takiej, która wymaga zakwaterowania opiekuna w miejscu zamieszkania podopiecznego. Wynika to z kilku czynników, przede wszystkim z uwagi na koszt. Legalne zatrudnienie takiej osoby to nie tylko jej wynagrodzenie brutto, ale także pozostałe składki i podatki. Łącznie – w odniesieniu do pensji minimalnej – daje to 3373,44 i to właśnie ta kwota stanowi ostateczny koszt pracodawcy wypłacającego najniższą miesięczną pensję. Przy opiece domowej do tej kwoty trzeba jednak doliczyć inne wydatki, w tym przede wszystkim koszt zakwaterowana i wyżywienia opiekunki. Tym samym w Polsce nie ma zbyt wielu osób, które mogłyby sobie pozwolić na taki wydatek miesięcznie i jeśli ktoś potrzebuje pomocy z zewnątrz, decyduje się raczej na kilka godzin w tygodniu niż stałe wsparcie osoby stającej się domownikiem.
Wysokość zarobków opiekunów osób starszych w Niemczech nie jest jednolita. To, ile zarobisz na rękę, zależy od wielu czynników. Najważniejsze z nich dotyczą sytuacji podopiecznego:
A także innych warunków pracy:
Zanim zaczniesz szukać swojej wymarzonej oferty na pewno warto zastanowić się, jakie są Twoje kwalifikacje i jakie obowiązki możesz czy chcesz wykonywać. Jeśli bardzo dobrze znasz język niemiecki i masz doświadczenie w pracy w opiece, ofert do wyboru na pewno będzie więcej. Jeśli jednak po niemiecku dogadujesz się jedynie w zupełnie podstawowych sprawach, o korzystną ofertę będzie trudniej. Poszukując pracy zastanów się, czy wolisz łatwiejsze zlecenie i mniejsze zarobki, czy też stawiasz na wysokie wynagrodzenie i więcej obowiązków. Porównuj różne oferty i nie obawiaj się dopytać o szczegóły. Obowiązkiem firm opiekuńczych oraz agencji pracy jest udzielenie Ci kompletnej informacji o stanie zdrowia podopiecznego, zakresie obowiązków oraz sytuacji na miejscu.
Jak już pisaliśmy, opiekunki osób starszych w Niemczech mogę liczyć na wyższe wynagrodzenie niż opiekunki pracujące w Polsce, a jego poziom uzależniony jest od wielu czynników. Pora więc podać przykładowe, średnie stawki – czyli wynagrodzenie, jakiego możesz się spodziewać.
Praca dla opiekunek w Niemczech łączy się z zarobkami w przedziale do 1100 do nawet 1900 euro na rękę. Oferty z najwyższym wynagrodzeniem dotyczą:
Najwyższe wynagrodzenie z podanego powyżej przedziału 1100 – 1900 euro netto zarezerwowane jest dla osób gotowych podjąć się najtrudniejszych zleceń. W ofertach pracy dla opiekunów dominują jednak te ze średnimi zarobkami od 1200 do 1500 euro na rękę na miesiąc. W większości tego typu ogłoszeń na poziom proponowanego wynagrodzenia wpływa:
Podane zarobki dotyczą najpowszechniejszej formy zatrudniania opiekunów osób starszych, czyli umowy zlecenie podpisywanej w oparciu o przepisy prawa polskiego. Na rynku można trafić także na oferty oparte o inne formy zatrudnienia, poniżej przyglądamy się im bliżej.
Wśród opiekunów osób starszych w Niemczech coraz popularniejszą formą zatrudnienia jest praca na Gewerbe, czyli w oparciu o własną, jednoosobową działalność gospodarczą zakładaną u naszych zachodnich sąsiadów. Praca na Gewerbe daje nam możliwość zarobków w przedziale od 1500 do nawet 2200 euro miesięcznie, a koszty prowadzenia własnej firmy są w Niemczech dużo niższe, niż w Polsce. Podstawowe koszty Gewerbe to oczywiście podatki i ubezpieczenia. Te pierwsze mogą być jednak minimalne. Wynika to z faktu, że w Niemczech obowiązuje bardzo wysoka kwota przychodów wolnych od podatku dochodowego. Obecnie jest to aż 9 744 euro rocznie. A także, jeżeli dana osoba nie przekroczy rocznie obrotu w wysokości 22 000 euro, jest zwolniona z podatku VAT. Od zarobków trzeba także odliczyć wspomniane ubezpieczenia społeczne. Tutaj jednak trudno podać konkretną kwotę, gdyż stawka w Niemczech w znacznym stopniu zależy od wieku przystąpienia do systemu. Co więcej, obowiązkowo osoby pracujące na Gewerbe odprowadzają jedynie składkę zdrowotną i wypadkową, a ubezpieczenie emerytalno-rentowe jest dobrowolne. Ostatecznie jednak, bez względu jednak na końcową wysokość składek, zarobki na Gewerbe i tak pozostają znacznie wyższe, niż zarobki na umowę zlecenie.
W nawiązaniu do pracy na własny rachunek warto zaznaczyć, że jednoosobowa firma w Niemczech to nie to samo, co w Polsce. Choć wielu z nas może się ona kojarzyć z licznymi formalnościami i procedurami podatkowymi lub administracyjnymi, u naszych zachodnich sąsiadów jest zupełnie inaczej. Założenie i prowadzenie firmy jest dużo prostsze niż w Polsce. Jeśli więc chcesz zarabiać więcej, warto spróbować właśnie tego sposobu.
Wielu opiekunów osób starszych z Polski poszukuje ofert pracy na tzw. niemieckich warunkach. Jest to dość pojemny i stosowany szeroko termin, który de facto oznacza zatrudnienie w oparciu o przepisy niemieckiego prawa pracy – na podstawie różnych typów umów, a także na Gewerbe, o której pisaliśmy już wcześniej.
Osoby rozglądające się za pracą w opiece w Niemczech na niemieckich warunkach najczęściej nie tylko liczą na wyższe zarobki, ale przede wszystkim na niemiecką emeryturę. Z tym ostatnim nie jest niestety tak łatwo. Zgodnie z przepisami koordynującymi systemy zabezpieczenia społecznego w państwach członkowskich Unii Europejskiej, obywatel Polski może otrzymywać emeryturę w Niemczech, ale żeby do tego doszło, należy spełnić określone warunki. W Niemczech jest to przede wszystkim okres składkowania, który wynosi 5 lat. Oznacza to, że jakiekolwiek świadczenia od państwa dostaniemy dopiero wtedy, kiedy świadczyliśmy tam pracę i płaciliśmy składki przez pięć lat. W przypadku pracy w systemie pół roku w Niemczech i pół roku w Polsce (co jest formą preferowaną przez wielu opiekunów) za każdy rok kalendarzowy naliczy się nam jedynie pół roku składkowego, a więc na pierwsze świadczenie emerytalne w Niemczech będziemy mogli liczyć po 10 latach kalendarzowych. Oczywiście emerytura taka na pewno nie będzie wysoka. Tym bardziej, że na jej wysokość ma także wpływ kwota, od której odprowadzane są składki, co często umyka pochodzącym z Polski opiekunkom i opiekunom. Co więcej, aby w Niemczech otrzymać emeryturę podstawową (Grundrente) wymagane jest legitymowania się 35-cioma latami składkowymi oraz przychodami nie mniejszymi niż 80% przeciętnego wynagrodzenia.
Tematem blisko związanym z zarobkami opiekunek i opiekunów w Niemczech jest „praca na czarno” zwana także „prywatną”, czyli mówiąc wprost bez jakiejkolwiek umowy, bez podatków, bez składak i bez ubezpieczenia. Niestety wciąż wiele Polek i Polaków poszukuje ofert pracy prywatnie, licząc na to, że więcej zarobią. Czy jest tak w rzeczywistości? Z naszego ponad 15-letniego doświadczenia i dogłębnej znajomości branży wynika, że nie. Okazuje się bowiem, że zarobki opiekunów seniora na czarno wcale nie różnią się znacznie od legalnie pobieranego wynagrodzenia. Są może o przysłowiowe parę euro wyższe, ale zastanówmy się – jakim kosztem? Praca na czarno pociąga za sobą szereg negatywnych konsekwencji zarówno na dziś, jak i na przyszłość. Brak ubezpieczenia zdrowotnego może pociągnąć za sobą gigantyczne koszty leczenia w Niemczech, a brak składek emerytalnych, to minimalna emerytura w przyszłości. Naszym zdaniem nie warto. Rozważcie sami.
Jak wiadomo, światowa pandemia koronawirusa dotknęła wielu osób i licznych branż. Z tego powodu dziś często słyszy się pytanie, czy pandemia COVID-19 wpłynęła na wysokość zarobków osób wyjeżdżających do pracy w opiece w Niemczech? Na razie wygląda na to, że nie. Brak zmian spowodowany jest dwoma przeciwstawnymi zjawiskami, które w efekcie się zrównoważyły.
Po pierwsze, w pracy w opiece w Niemczech jest obecnie mniej miejsc pracy niż przed pandemią. Wpłynął na to prosty aczkolwiek smutny fakt. Wiele osób starszych, najbardziej narażonych na działania wirusa SARS-COV-2 zmarło. Tym samym w niemieckich domach opieki lub domach spokojnej starości pojawiło się więcej wolnych miejsc, z których skorzystały rodziny osób dotychczas zatrudniających opiekunki domowe. Co więcej, wiele osób młodszych straciło pracę lub pracuje zdalnie z własnego domu, co umożliwia im opiekę nad mamą czy tatą i jednocześnie zaoszczędzenie pieniędzy wydawanych dotychczas na opiekunkę.
Po drugie, z wyjazdów do pracy do Niemiec zrezygnowała spora grupa Polek i Polaków. Część z nich bała się o własne zdrowie, część nie chciała podróżować za granicę w obawia przed kwarantanną, obowiązkowymi testami lub ewentualnymi komplikacjami związanymi z zachorowaniem na koronawirusa w Niemczech.
Podsumowując – na rynku mamy w tej chwili mniej osób chętnych do pracy i mniej podopiecznych potrzebujących opieki – zrównoważenie tych dwóch trendów spowodowało brak zmian w zakresie zarobków opiekunów w Niemczech.
Analizując interesujące nas oferty pracy warto zwrócić uwagę na kilka czynników, które mają niezwykle ważne znaczenie. Wynagrodzenie to bowiem nie tylko pieniądze przelewane na nasze konto bankowe, to także odprowadzane przez pracodawcę składki i podatki, które na koniec wpływają na nasze bezpieczeństwo emerytalne.
Uczciwi pracodawcy nie uchylają się od obowiązku odprowadzania składek. Tak jest choćby w CareWork, gdzie nie tylko od początku dokładnie wiesz, jakie będą Twoje zarobki „na rękę”, ale także masz gwarancję, że będziemy opłacać wszystkie przewidziane prawem podatki i składki, czyli m.in.:
Jeśli więc szukasz oferty pracy w Niemczech, przeczytaj dokładnie to, co pracodawca napisał drobnym drukiem i dopytuj o szczegóły. Na rynku, jak to zwykle bywa, nie wszyscy są równie uczciwi, a chodzi przecież o ważne sprawy. Zdarza Ci się znaleźć oferty z wynagrodzeniem na poziomie 2 500 czy nawet 3 200 euro? Brzmi kusząco? Na pewno tak, chcemy jednak Cię ostrzec, ponieważ często zdarza się, że takie zarobki to nie pieniądze, które otrzymasz na rękę za miesiąc pracy. Może to być na przykład kwota brutto, od której odliczyć trzeba sporą część na poczet pokrycia zobowiązań wobec państwa. Co więcej, wielu nie za bardzo transparentnych pracodawców kusi opiekunów wysoką kwotą zarobków, a finalnie okazuje się, że bajońska suma to nie płaca za miesiąc pracy, ale za kontrakt, który może trwać dwa a nawet trzy miesiące. Nie daj się zaślepić wysoką kwotą – zawsze upewnij się, ile na koniec dnia wpłynie na Twoje konto w banku.
Podejmując pracę w renomowanej i rzetelnej firmie, poza wynagrodzeniem możesz liczyć także na dodatkowe bonusy, a wśród nich premie za pracę w określonych okresach w roku lub za określone działanie.
W CareWork przyznajemy cztery rodzaje premii, które oferujemy zarówno naszym stałym współpracownikom, jak i nowym osobom, bez względu na to, czy będę chciały kontynuować pracę z nami czy też nie. Jeśli tylko spełnisz przedstawiane przez nas jasne i konkretne warunki możesz otrzymać:
W CareWork oferujemy Ci nie tylko atrakcyjne zarobki i jasne warunki uzyskania dodatkowych premii pieniężnych. Twoje zaangażowanie w pracę nagradzamy także uczestnictwem w naszym programie lojalnościowym „Pomagaj - Korzystaj”, w ramach którego zbierasz punkty na pracę w Niemczech, pracę w Polsce oraz kompetencje i umiejętności – naukę języka niemieckiego i wykonywanie szkoleń z zakresu opieki nad osobami starszymi.
Za zgromadzone w ten sposób punkty oferujemy bogaty katalog atrakcyjnych nagród – między innymi ekskluzywną galanterią marki Ochnik (np. walizki, portfele i torebki), sprzęty gospodarstwa domowego, akcesoria przydatne podczas podróży oraz sprzęt kosmetyczny.
Jak widać, na ostateczne zarobki opiekunów osób starszych w Niemczech ma wpływ wiele różnych czynników. Można je podsumować w prostej tabeli ukazującej co wpływa na wyższe zarobki, a co na ich obniżenie:
|
Niższe zarobki opiekunów |
Wyższe zarobki opiekunów |
|
Podstawowa lub bardzo słaba znajomość języka niemieckiego |
Zaawansowany poziom znajomości języka niemieckiego |
|
Brak doświadczenia w pracy w opiece – osoby poczatkujące lub wyjeżdżające krótko |
Doświadczenie opiekuńcze zdobyte dzięki wieloletniej pracy w opiece |
|
Wybór łatwych zleceń, bez czynności pielęgnacyjnych, obejmujących głownie prowadzenie domu i dotrzymywanie seniorowi towarzystwa |
Wybór bardziej wymagającego zlecenia, wymagającego transferu lub pracy nocnej, w tym opieka nad osobami leżącymi lub poważnie chorymi (niepełnosprawność, Alzheimer, demencja, Parkinson) |
|
Landy wschodnie (m.in. Brandenburgia, Saksonia) |
Landy zachodnie (Nadrenia Północna Westfalia, Badania – Wirtembergia) |
|
Opieka nad osobą mieszkającą samotnie |
Opieka nad dwoma osobami lub opieka nad jedną osobą mieszkającą z małżonkiem/małżonką |
|
Spokojne noce – brak pracy nocnej |
Konieczność wstawania do podopiecznego – zlecenia z pracą nocną |
|
Oferty pracy u mobilnych seniorów – brak dźwigania/transferu |
Oferty pracy u osób wymagających większej pomocy podczas chodzenia, wstawania, siadania – transfer/dźwiganie |
|
Prawo jazdy nie jest potrzebne |
Opiekun musi posiadać czynne prawo jazdy |
|
Brak dodatkowych obowiązków poza tymi, które standardowo wykonuje opiekun |
Dodatkowe obowiązki na zleceniu, np. opieka nad zwierzętami domowymi (spacery z psem, czyszczenie kuwety) |
Na koniec chcielibyśmy żeby wszystkie osoby decydujące się na pracę w opiece w Niemczech pamiętały, że wysokie zarobki to nie jedyny powód, dla którego warto wybrać ten zawód i związać z nim swoją przyszłość. Opieka nad osobą starszą i zależną to praca, w której możesz liczyć na ogromną wdzięczność ze strony podopiecznego i jego rodziny. Niejednokrotnie dzięki Twojej pomocy senior może zostać w swoim ukochanym domu i spędzić jesień życia w znajomym otoczeniu. Rodziny są z kolei dużo spokojniejsze wiedząc, że ich bliscy mają dobrą opiekę i ktoś dba, aby ich potrzeby były realizowane. Opiekunowie także wynoszę z tej pracy dużą satysfakcję, to na pewno zawód, który pozwala poczuć się potrzebnym i docenionym – finansowo i poza-finansowo.
Podsumowując raz jeszcze przypominamy, aby szukając wymarzonego zlecenia dokładnie czytać oferty i nie bać się zadawać pytań. Dzięki temu obie strony będą zadowolone, a współpraca bez niespodzianek będzie dobrze się układać.
Barbara Mączkowska
Od ponad 10 lat kierownik działu kadr i płac w firmie CareWork. Rozstrzyganie kwestii podatkowych, składkowych i związanych z zatrudnieniem to dla niej codzienności. Wskazaną tematykę zgłębiała na studiach wyższych, a swoją wiedzę rozwijała od początku kariery zawodowej. Na bieżąco, wraz ze zmieniającym się otoczeniem prawnym, podnosi swoje kwalifikacje uczestnicząc w specjalistycznych szkoleniach.
