Opiekunka osób starszych w Niemczech – domy opieki

Szukasz pracy jako opiekunka osób starszych w Niemczech? Zastanawiasz się, czy zatrudnić się w domu opieki, czy lepiej podjąć pracę w prywatnym domu? Przedstawiamy wady i zalety obu tych rozwiązań. Opisujemy także warunki pracy w niemieckich domach seniorów i wymagania, które należy spełnić, by zdobyć zatrudnienie w takiej placówce.

Niemiecka branża opiekuńcza już od wielu lat przyciąga polskie opiekunki wysokimi zarobkami, dużym wyborem ofert i atrakcyjnymi warunkami zatrudnienia. To wszystko sprawia, że pracę opiekunki wybierają zarówno osoby poszukujące tymczasowego zajęcia (np. na wakacje), jak i sposobu na stały zarobek.

Zasadniczo opiekunki, które zdecydowały się na wyjazd do pracy do Niemiec, mają m.in. następujące możliwości – zatrudnienie w domu prywatnym lub placówce opiekuńczej dla seniorów. Mimo że podstawowe obowiązki opiekunek pozostają niemal takie same w obu tych przypadkach, to jednak warunki pracy, komfort zatrudnionych i kontakt z seniorem mogą przedstawiać się w każdym z nich nieco inaczej. Poniżej opisujemy, jak wygląda praca w niemieckich placówkach opiekuńczych oraz prywatnych domach. Wskazujemy największe różnice między tymi formami zatrudnienia i doradzamy, na którą z nich warto się zdecydować.

Niemieckie społeczeństwo należy do starzejących się. W związku z tym na terenie kraju funkcjonuje wiele specjalistycznych placówek (część o bardzo wysokim standardzie), które powstały z myślą o seniorach – zapewnieniu im odpowiedniego komfortu życia i kompleksowej pomocy w podstawowych czynnościach dnia codziennego. Na samym wstępie warto zaznaczyć, że nie każda opiekunka może znaleźć pracę w domu opieki. Niemiecki rynek opiekuńczy funkcjonuje na innych zasadach niż ten polski. W takich placówkach zatrudniane są wyłącznie profesjonalne opiekunki osób starszych – określane jako Altenpflegerin. W Niemczech jest to zawód regulowany, tak jak tzw. wolny zawód (przykładowo, jak lekarz w Polsce), dlatego, aby go wykonywać niezbędne jest odpowiednie wykształcenie.

Tytuł zawodowy Altenpflegerin (Pflegefachkraft) w Niemczech zyskuje się po ukończeniu 3-letniego szkolenia. Trzeba jednak wiedzieć, że 1 stycznia 2020 roku wprowadzono tam pewne zmiany w obszarze kształcenia opiekunek osób starszych. Od tego momentu profesję reguluje ustawa o zawodzie pielęgniarki (Pflegefachkraft) – dotychczas moc prawną miały ustawy o opiece nad seniorami oraz pielęgniarstwie. Zmiany wprowadzono także w programie szkoleń przygotowujących do wykonywania tego zawodu. Zgodnie z obowiązującym prawem, kandydatka na opiekunkę musi odbyć szkolenie pielęgniarskie – zastąpiło ono dotychczasowe szkolenia dla opiekunek geriatrycznych, pediatrycznych oraz z pielęgniarstwa. Co za tym idzie, osoba kończąca kurs, zyskuje większe kompetencje i atrakcyjniejsze perspektywy zawodowe niż dotychczas.

Wykształcone opiekunki osób starszych mogą podjąć zatrudnienie w:

• domach seniora,
• klinikach rehabilitacyjnych,
• przychodniach, szpitalach na oddziałach geriatrycznych,
• hospicjach,
• prywatnych domach.

Chcemy także zaznaczyć, że wykształcenie zdobyte w Polsce (np. jako opiekun medyczny) nie uprawnia do wykonywania wolnego zawodu Altenpflegerin (Pflegefachkraft). Dlatego, jeśli w przyszłości planujesz podjąć pracę, w którejś z wymienionych wyżej instytucji, konieczne będzie rozpoczęcie kształcenia na terenie Niemiec. Alternatywą dla zatrudnienia w charakterze Altenpflegerin może być praca jako pomocnik fachowej opiekunki – Altenpflegehelferin. Jednak i w tym przypadku należy posiadać odpowiednie wykształcenie. Z tą różnicą, że szkolenie przygotowujące do wykonywania tego zawodu trwa krócej. W zależności od landu jest to rok lub dwa lata. Specjalne przepisy regulujące zawód pomocnika opiekunki mają Hesja, Nadrenia Północna Westfalia oraz Badenia Wirtembergia. W pozostałych landach nie ma ściśle określonego systemu szkolenia w zawodzie pomocnika opiekunki. Można zatem łatwiej dostać taką pracę z polskim wykształceniem pielęgniarskim lub opiekuna medycznego i dodatkowo się dokształcać.

Warto poruszyć również temat zarobków w tego typu placówkach. Wynagrodzenia opiekunek zatrudnionych w domach spokojnej starości, szpitalach, hospicjach przeważnie objęte są układami zbiorowymi pracy. Największymi pracodawcami są tam Caritas, Diakonie oraz AWO. Opiekunki u nich zatrudnione w zależności od stażu pracy w tym zawodzie, niekiedy mogą liczyć na dodatkowe premie, choć wielu podkreśla, że oferowane pensje wciąż są niższe, porównując do zarobków personelu pielęgniarskiego w szpitalach miejskich. Warto również dodać, że wynagrodzenie przysługuje opiekunkom już na etapie kształcenia – w trakcie praktyk zawodowych.

Zacznijmy od tego, jakie obowiązki mają opiekunki pracujące w niemieckich domach spokojnej starości. Do ich podstawowych zadań należy:

• wspieranie osoby starszej przy wykonywaniu podstawowych czynności – jedzenie, codzienna pielęgnacja, chodzenie,
• wykonywanie podstawowych czynności medycznych – m.in. podawanie leków, zmiana opatrunków, pomiar ciśnienia/temperatury,
• dbanie o komfort psychiczny i dobre samopoczucie seniora,
• organizowanie podopiecznemu czasu wolnego,
• udzielanie porad rodzinie seniora w zakresie opieki nad krewnym.

Zatrudnienie w domu opieki ma pewną podstawową zaletę. Jest to praca oddzielona od życia prywatnego – w przeciwieństwie do pracy opiekunek domowych. W tym drugim przypadku opiekunka mieszka, śpi, je, a także pracuje w tym samym miejscu. Dlatego osobom pracującym w specjalistycznych placówkach z pewnością łatwiej jest zachować równowagę między życiem prywatnym a zawodowym.

Warto także wiedzieć, że w domach spokojnej starości pracuje się w systemie zmianowym – za dnia lub w nocy. Zmiany te mogą być bardzo intensywne i niezwykle wymagające w zależności od tego, w jak dużej placówce pracujemy. W Niemczech znajdziemy zarówno takie, które przyjmują nawet kilkuset pensjonariuszy, jak i te przeznaczone dla 20-30 seniorów. Jednak nawet w przypadku mniejszych placówek opiekunka troszczy się o przynajmniej kilku seniorów jednocześnie. Ogromnie utrudnia to nawiązanie kontaktu emocjonalnego z każdym z podopiecznych. A jak wiadomo, relacja między pielęgniarką/opiekunką a seniorem znacząco wpływa na jego samopoczucie i zadowolenie z opieki. Sytuacja wygląda w taki sposób, ponieważ praca w domach opieki musi być bardzo dobrze zorganizowana. Pielęgniarkę geriatryczną obowiązują ścisłe ramy czasowe, w których konkretne obowiązki muszą być wykonane. Dlatego, przykładowo podczas porannego obchodu opiekunka przechodzi z jednego pokoju do drugiego i kontroluje stan pensjonariuszy, jednak nie ma czasu na poświęcenie im większej uwagi – rozmowę, dotrzymanie im towarzystwa, czy też nawiązanie bliższej relacji.

Trzeba także dodać, że niemieckie domy opieki z pewnością dbają o komfort i dobre samopoczucie swoich pensjonariuszy. Od ubiegłego roku obowiązują przepisy, które nie pozwalają w placówce opiekuńczej umieścić w jednym pokoju dwóch obcych sobie osób, jeżeli te nie wyrażą na to zgody. W takich warunkach pensjonariusze mogą czuć się bardziej komfortowo, ponieważ nie są skrępowani obecnością obcej im osoby.

Koszty opieki dla pensjonariuszy przebywających w niemieckich placówkach opiekuńczych, pokrywane są z tzw. Pflegeversicherung – ubezpieczenia pielęgnacyjnego, które jest obowiązkowo odprowadzane razem z innymi składkami. W zależności od przyznanej grupy opiekuńczej, na 2020 rok są to kwoty:

• grupa opiekuńcza 2 – 770 euro,
• grupa opiekuńcza 3 – 1 262 euro,
• grupa opiekuńcza 4 – 1775 euro,
• grupa opiekuńcza 5 – 2 005 euro.

Świadczenia na rzecz konkretnego domu opieki wypłacane są w przypadku pensjonariuszy z grupą opiekuńczą poziomu 2 lub wyższą. Z kolei, jeśli seniorowi przyznano grupę opiekuńczą poziomu 1, może on otrzymać dopłatę do pobytu w domu opieki w wysokości 125 euro.

Koszty pobytu w domu opieki obejmują także tzw. opłatę hotelową – za spanie, jedzenie i inne usługi. Jest to wkład własny pensjonariuszy, nazywany EEE (obowiązuje od 1 stycznia 2017). Pensjonariusze muszą uiścić taką opłatę co miesiąc.

Oto przykładowy rozkład kosztów pobytu w domu opieki w Niemczech w zależności od landu:

Dane pochodzą z pflegeversicherung-tarif.de

Warto podkreślić, że w Niemczech w bardzo dużym stopniu finansuje się opiekę nad seniorami – pieniądze na ten cel pochodzą m.in. ze składek na ubezpieczenie społeczne. W związku z tym domy opieki znajdują się pod szczególnym nadzorem państwa. Aby placówka mogła otrzymać dofinansowanie z Pflegeversicherung, musi spełnić ściśle określone kryteria związane ze stosunkiem personelu fachowego do mniej fachowego w relacji do ilości podopiecznych z daną Pflegestuffe – grupą opiekuńczą. Placówka ma obowiązek zapewnić pensjonariuszom stałą opiekę profesjonalnej pielęgniarki. Przynajmniej połowa personelu wykonująca czynności opiekuńcze musi być opiekunami fachowymi. Ponadto na zmianach nocnych powinien być obecny co najmniej jeden specjalista.

Zdecydowana większość Polek poszukujących pracy jako opiekunka osób starszych w Niemczech nie kształciła się w tym obszarze. Z kolei, nawet jeśli mają wykształcenie pielęgniarskie lub opiekuna medycznego, ich kwalifikacje nie zostają uznane ze względu na zbyt duże różnice w programie kształcenia w Polsce i Niemczech. Dlatego też w ich przypadku zatrudnienie w domu opieki z reguły nie jest możliwe. Oczywiście nie oznacza to, że nie mogą one wykonywać tego zawodu na terenie Niemiec. Alternatywą dla nich jest zatrudnienie w prywatnym domu niemieckiej rodziny i sprawowanie opieki nad mieszkającym tam seniorem.

Praca jako domowa opiekunka osób starszych w Niemczech nie wymaga specjalnych uprawnień ani wykształcenia. W przypadku łatwiejszych zleceń przyjmowane są nawet kandydatki, które nie mają dużego doświadczenie w opiece. Jednak mimo tego trzeba pamiętać, że im większe doświadczenie, to i większy jest wybór ofert – w tym także lepiej płatnych zleceń.

Obowiązki opiekunek domowych wyglądają podobnie jak w przypadku pielęgniarek/opiekunek geriatrycznych z jedną, istotną różnicą. Są odpowiedzialne za opiekę nad seniorem, która obejmuje pomoc przy podstawowych czynnościach – np. chodzeniu, ubieraniu się, myciu, czy też jedzeniu. Do ich obowiązków należy także dotrzymywanie towarzystwa podopiecznemu. Uprzyjemnianie mu czasu rozmową czy aktywnościami na świeżym powietrzu (jeśli pozwala na to stan seniora). Opiekunki domowe pozostają także w stałym kontakcie z rodziną podopiecznego, którą na bieżąco informują o jego stanie zdrowia oraz ewentualnych potrzebach. Tym, co odróżnia opiekunki domowe od tych zawodowych, są uprawnienia do wykonywania czynności medycznych i pielęgniarskich. Przeprowadzić może je jedynie profesjonalna opiekunka osób starszych Altenpflegerin (Pflegefachkraft). Osoby bez wykształcenia, które z reguły opiekują się seniorami w domach prywatnych, nie mają takich uprawnień.

Specyfika pracy jako opiekunka domowa pod pewnym względami bardzo różni się od tej, do której są przyzwyczajone zawodowe pielęgniarki/opiekunki geriatryczne. W przypadku zatrudnienia w domu prywatnym nie obowiązuje taki rygor czasowy, jak w placówkach opiekuńczych. Czas i kolejność wykonywania poszczególnych obowiązków uzależnione są przede wszystkim od trybu życia seniora. Mogłoby się zatem wydawać, że praca domowej opiekunki jest mniej wymagająca i nie aż tak intensywna. W wielu sytuacjach pewnie można by było się z tym stwierdzeniem zgodzić. Opiekunki pracujące w domach mają z reguły jednego, maksymalnie dwóch podopiecznych, podczas gdy osoby wykonujące zawód Altenpflegerin, miewają ich niekiedy o wiele więcej. Jednak to, jak bardzo wymagające jest zlecenia, uzależnione jest od stanu zdrowia seniora. Opieka nad podopiecznym, który ma duże trudności w samodzielnym poruszaniu się, dbaniu o higienę osobistą i zmaga się z chorobami typowymi dla wieku starczego (przykładowo, demencją), jest bardzo trudna. Jednak, mimo że wykonywanie swoich obowiązków w takich sytuacjach może być obciążające zarówno psychicznie, jak i fizycznie, z pewnością przynosi ogromną satysfakcję, która jest w stanie wynagrodzić włożony w nią trud.

Ogromną zaletą pracy jako opiekunka domowa jest także możliwość nawiązania więzi, kontaktu emocjonalnego ze swoim podopiecznym. W takich przypadkach zazwyczaj sprawujemy opiekę tylko nad jednym seniorem, dlatego całkowicie możemy poświęcić mu swoją uwagę i jeśli to możliwe – lepiej go poznać. Dzięki temu podopieczny będzie czuł się przy nas bardziej komfortowo i nabierze większego zaufania. Trzeba zdać sobie sprawę z tego, że z punktu widzenia seniora, pomoc opiekunki przy niektórych czynnościach, może być krępująca. Szczególnie na początku zlecenia, gdy pozostajemy dla niego wciąż obcą osobą. Opiekunka musi wykazać się zatem ogromnym taktem, zrozumiem i empatią. Na zbudowanie relacji z seniorem potrzeba czasu, jednak tylko w taki sposób może zyskać jego zaufanie oraz sympatię.

Podsumowując, jeśli nie masz wykształcenia, a chcesz pomagać niemieckim seniorom, to nic straconego – zdecyduj się na wyjazd w charakterze opiekunki domowej. Specyfika pracy w placówce opiekuńczej nie każdemu może odpowiadać, więc zatrudnienie w prywatnym domu może być bardzo atrakcyjną alternatywą. W dodatku zapotrzebowanie na opiekunki/opiekunów z Polski jest bardzo duże, dlatego z łatwością znajdziesz zlecenie idealnie dopasowane do swojego doświadczenia i kompetencji.

Chcesz spróbować swoich sił w opiece domowej w Niemczech? Atrakcyjne oferty znajdziesz w naszym serwisie!

Jako CareWork oferujemy atrakcyjne możliwości zatrudnienia u niemieckich rodzin w charakterze opiekunki domowej. Publikujemy ogłoszenia dla doświadczonych opiekunów oraz osób, które dopiero zaczynają swoją przygodę z pracą w opiece. Mamy w ofercie bardzo zróżnicowane zlecenia, dlatego z łatwością znajdziesz u nas takie, które spełni Twoje oczekiwania. Aktualne ogłoszenia znajdziesz tutaj – praca w Niemczech opieka. Potrzebujesz pomocy przy dopasowaniu oferty pracy? Skontaktuj się z nami, a znajdziemy dla Ciebie odpowiednie zlecenie.

Aby podjąć współpracę z CareWork, nie jest wymagana bardzo zaawansowana znajomość niemieckiego. Wystarczy, że znasz podstawy języka i masz chęci do jego nauki, a my zapewnimy Ci do tego odpowiednie materiały. Od kandydatów oczekujemy dyspozycyjności na min. 2 miesiące. Oferujemy przejrzyste warunki zatrudnienia, ubezpieczenie oraz uczciwe wynagrodzenie.

Zapraszamy do współpracy!