Jak ogólnie przyjęte porzekadło głosi: „Starych drzew się nie przesadza”. Ale można by dodać: stare drzewa potrzebują opieki i pielęgnacji. Coraz bardziej prężną i rozwijającą się w sektorze usług branżą jest opieka nad osobami starszymi i chorymi. Ale czy praca w opiece jest dla ludzi młodych?
Żyjemy w czasach, w których społeczeństwa starzeją się, a liczba osób starszych i schorowanych wzrasta. Siła ludzi młodszych potrzebna jest nie tylko w branżach, których celem są produkcja i rozwój. Młodzi potrzebni są także w sektorze usług, które konieczne są dla szczęśliwej i godnej starości pokoleń minionych, przeżywających teraz swoją jesień życia.
Nawiązując do porzekadła o starych drzewach, nie można zabierać ludziom starym ich przeszłości, ziemi, na której żyli i domu, w którym mieszkali. Nie wystarczy zamienić ich otoczenie na czysty pokój w domu starców, żeby uczynić ich starość szczęśliwą. Często takie „przesadzanie starych drzew” kończy się ich smutną i przedwczesną śmiercią w obcym im miejscu. W momencie, kiedy rodzina decyduje się na pozostawienie seniora w domu, rodzi się pytanie, kto się nim zajmie? Stąd potrzeba zapewnienia przede wszystkim opiekuna. Opiekuna czyli osoby, który zatroszczy się o niego w jego własnym domu lub mieszkaniu, tak jak ogrodnik, który dba o stare drzewa.
Zazwyczaj rolę ogrodnika – opiekuna przejmują dzieci osób starszych. Kiedy jednak dzieci te nie mają czasu, bądź osoby starsze w Niemczech i w Polsce pozostają samotne, potrzeba im opiekuna z zewnątrz, p. z Polski. Tak, jak najlepszy ogrodnik to silny, młody i sprawny człowiek, tak i opiekun osób starszych mógłby być osobą młodą. Taki opiekun byłby silnym, aktywnym człowiekiem przynoszącym osobom starszym swoją młodość i radość z życia.
Jak się jednak okazuje, większość rodzin potrzebujących opieki dla osób starszych w Niemczech preferuje opiekunki i opiekunów w wieku 30+, a nawet 40+. Pierwszym kryterium wyboru tej grupy wiekowej wśród opiekunów do osób starszych na terenie Niemiec jest ich doświadczenie. Osoby starsze i ich rodziny poszukujące opieki dla swoich starszych rodziców liczą na osoby sprawdzone przez życie. Takie osoby przez swój dojrzały wiek musiały zasmakować obcowania z cierpieniem osób chorych lub doświadczyć własnej choroby i starzenia się. Bardzo często dotknęło ich również starzenia się i śmierci własnych rodziców.
W stosunku do grupy opiekunów i opiekunek w wieku 40+, grupa opiekunek i opiekunów młodych nie posiada często doświadczenia w opiece zdobytego we własnej rodzinie. Rodzice, a nawet dziadkowie tych młodszych osób cieszą się często jeszcze sami zdrowiem i młodością. Często osoby starsze wątpią w opiekę młodszych, ponieważ nie wierzą, że ludzie o pół wieku młodsi od nich mogliby zrozumieć ich problemy, chorobę i starość.
Ten system myślenia o pokoleniu młodych, jako o pokoleniu niezdolnym do opieki nad osobami starszymi jest krzywdzący. Powoduje zepchnięcie opiekunek i opiekunów w wieku młodszym na granicę sektora opieki dla osób starszych w Niemczech. Stereotypy wyrobione przez pokoleniowe różnice przedstawiają ludzi młodych i studentów jako zwariowanych, niespokojnych, niewytrwałych w pracy z drugim, starszym człowiekiem. Uprzedzenia, mówią, że młodzi nastawieni są tylko na zarobki. Te utrwalane przekonania prowadzą do modelu pracy dla opiekunek opartego tylko na pokoleniach wieku średniego i starczego. Starszy opiekuje się tu jeszcze starszym, analogicznie młody może opiekować się tylko młodszym. Powoduje to, że studenci i młodzi poszukujący pracy opiekują się dziećmi. To ich pięćdziesięcioletni ojcowie i matki sprawują opiekę nad osobami starszymi.
Należałoby złamać ten dziwny i stereotypowy model postępowania. Praca w opiece w Niemczech jest pracą również dla młodszych osób. Istotne jest, aby młodzi ludzie zdobywali doświadczenie w pracy jako opiekunowie i opiekunki osób starszych. To doświadczenie pomoże im lepiej zrozumieć starsze pokolenia, cierpienie ludzi starszych ich nieudolności i problemy, a nawet historię.
Praca opieka Niemcy - ta branża to dla młodego człowieka to wielkie wyzwanie, któremu z pomocą swojego podopiecznego może stawić czoła. Potrzebne w tej pracy są relacje młodych ze starymi, „starych drzew i ich młodych ogrodników”. Dzięki takim pozytywnym relacjom można zagwarantować przyszłym starzejącym się pokoleniom solidną i dobrą opiekę oraz dobre wychowanie ich opiekunów i opiekunek. W drugą stronę osoby starsze potrzebujące opieki w Niemczech mogą zyskać od młodych Polek i Polaków wiele energii i siły do życia. Młodzi opiekunowie na nowo uczą swoich podopiecznych pozytywnego podejścia i przemieniają ich starość w drugą młodość.
Innym argumentem jest czysto praktyczny aspekt fizycznej siły młodszych opiekunów i opiekunek osób starszych. Osoby młode chorują rzadziej i mają większą siłę i tężyznę fizyczną od opiekunek i opiekunów po czterdziestce lub pięćdziesiątce. Dlatego mogą pracować dłużej i efektywniej pomagać chorym, sparaliżowanym i słabym osobom w poruszaniu się. Przenoszenie z łóżka na wózek inwalidzki stanowi dla nich mniejsze obciążenie niż dla starszych opiekunów.
Z kolei argumentem hamującym rozwój pracy młodych w branży opieki dla osób starszych w Niemczech jest charakter tej pracy. Wymaga ona dużego poświęcenia czasu i w pewnym stopniu rezygnacji ze swojego życia na okres opieki nad osobą starszą w Niemczech. Być może istnieje jednak wyjście z tej obciążającej ludzi młodych i ich młodość sytuacji, jakie stwarza praca w opiece. Może krótsze zlecenia i łatwa dostępność zleceń już niedługo ułatwią powiększanie się grupy młodych opiekunek i opiekunów. Przecież lukratywny zarobkowo i atrakcyjny pod względem poszerzania horyzontów wyjazd na 2 lub 3 miesiące może być dla młodych ludzi dobrym startem. Może start ten zapoczątkuje ciekawą drogę zawodową w branży, która daje nie tylko satysfakcję finansową.
Opiekunki i opiekunowie osób starszych w Niemczech codziennie zdobywają swoją rozwijającą ich empatię, charakter i zdolności językowe pracą nowe uśmiechy starszych. Może wiele młodych ludzi znajdzie w pracy w opiece dla osób starszych radość i spełnienie? Może ta praca ułatwi im zrozumienie innych nacji i innych pokoleń?
Małgorzata Dorobiała-Bartkowiak
Magister inżynier zarządzania na Politechnice Poznańskiej. Analityczny umysł pozwala jej bezbłędnie opanować każdą awarię i metodycznie doprowadzić do jej rozwiązania. W firmie CareWork pracuje od 2011 roku, obecnie pełni niezwykle istotną rolę kierownika działu obsad. Choć umysł ma ścisły, wrodzona empatia każdego dnia pomaga jej w łączeniu opiekunek i podopiecznych.
