Leki, witaminy, suplementy diety i kosmetyki – to tylko niektóre produkty dostępne w aptece. Przeczytaj nasz poradnik Niemiecki dla opiekunek i poznaj słówka przydatne podczas wizyty w aptece.
Większość aptek, zarówno w Polsce jak i w Niemczech, ma określone godziny pracy. Nie każda apteka jest otwarta w nocy, w niedziele, święta i inne dni wolne od pracy. Obowiązują więc harmonogramy dyżurów aptek (der Zeitplan der Apothekendienste).
apteka |
die Apotheke |
apteka całodobowa |
24-Stunden-Apotheke |
harmonogram dyżurów aptek |
der Zeitplan der Apothekendienste |
dyżur apteczny |
der Apothekendienst |
dyżur nocny |
der Nachtdienst |
Farmaceuta (der Pharmazeut) to osoba, która ukończyła studia na kierunku farmacja (Fachrichtung Pharmazie). Jeśli wykonuje pracę w aptece (die Apotheke), punkcie aptecznym (der Apothekerladen) lub hurtowni farmaceutycznej (der pharmazeutische Großhandel) można nazwać ją aptekarzem (der Apotheker, die Apothekerin). Do jej obowiązków można zaliczyć: wydawanie produktów leczniczych (die Abgabe von Arzneimitteln) i wyrobów medycznych (die Medizinprodukte), sporządzanie leków recepturowych (die hergestellte Medikamenten) i leków aptecznych, a także udzielanie informacji i porad (die Beratung). W aptekach zatrudnione mogą być również inne osoby – technicy farmaceutyczni (der Pharmatechniker), których praca polega na sporządzaniu, wytwarzaniu i wydawaniu niektórych produktów oraz asystenci farmaceutyczni (die apothekerische Hilfskräfte) czyli osoby wspierające wykształconych farmaceutów w ich pracy.
farmaceuta |
der Pharmazeut |
aptekarz |
der Apotheker |
Do apteki chodzi się przede wszystkim, żeby wykupić leki (die Medikamente zu kaufen) – te na receptę (die Medikamente für Rezepte) przepisane przez lekarza (vom Arzt verschriebene) lub bez recepty (rezeptfreie) – „ogólnodostępne”, które można kupić bez recepty, ale często zalecone przez lekarza. Wszystkie leki należy przyjmować zgodnie z zaleceniem lekarza, warto również przeczytać ulotkę (die Packungsbeilage), a w razie wątpliwości dopytać farmaceutę. Jest to ważne również dlatego, że każdy lek może powodować działania niepożądane (die Nebenwirkungen) – niezamierzone reakcje polekowe.
przepisać leki |
das Arzneimittel verschreiben |
wykupić leki w aptece |
die Arzneimitteln in der Apotheke kaufen, die Medikamente in der Apotheke kaufen |
zrealizować receptę |
das Rezept einlösen |
przyjąć lekarstwo |
die Medikamenten einnehmen |
przyjmować regularnie leki |
regelmäßig die Medikamente einnehmen |
dozować lekarstwo |
die Medikamente dosieren |
zażywać lek |
die Medikamente einnehmen |
przyjmować dawkę |
die Dosis einnehmen |
brać leki na czczo |
die Medikamenten nüchtern einnehmen |
brać leki z jedzeniem |
die Medikamenten mit Essen einnehmen |
przyjmować lek dwa razy dziennie |
das Arzneimittel zweimal täglich einnehmen |
przyjmować lek co 8 godzin |
das Arzneimittel alle 8 Stunden einnehmen |
brać tabletki przed snem |
die Tabletten vor dem Schlafengehen einnehmen |
System refundacji leków w Niemczech i w Polsce wygląda nieco inaczej. W Polsce istnieje lista leków refundowanych oraz poziomy odpłatności leków refundowanych dla osób uprawnionych. Poziom odpłatności to część ceny, którą musi zapłacić pacjent (der Patient). Niektóre można otrzymać bezpłatnie, a za inne płaci się mniej (opłatę ryczałtową lub 50% limitu finansowania lub 30% limitu finansowania). Oczywiście są również leki nierefundowane (Medikamente, die nicht erstattet werden) – pełnopłatne (voll bezahlte Medikamenten). W Niemczech ubezpieczenie zdrowotne zapewnia dopłatę państwa do leków. Dorośli płacą tylko 10% ceny leku objętego refundacją – minimum 5 euro, maksimum 10 euro.
Farmaceuci powinni informować o możliwości zamiany leku na tańszy. Zamiennik (der Ersatz) to odpowiednik (der aequivalente Arzneimittel), a więc lek, który ma takie samo działanie, substancję czynną i jest tak samo przyjmowany.
recepta |
das Rezept |
lek |
das Medikament, das Arzneimittel |
zamiennik |
der Ersatz |
lek na receptę |
verschreibungspflichtiges Medikament |
lek bez recepty |
nicht verschreibungspflichtiges Medikament |
lek na zamówienie |
Medikament auf Bestellung |
lek recepturowy |
hergestelltes Medikament |
lek ziołowy |
pflanzliches Medikament |
lek na serce |
das Herzmedikament |
lek na cholesterol |
das Medikament fuer Cholesterin |
lek na nadciśnienie |
das Medikament gegen Bluthochdruck |
lek na cukrzycę |
das Medikament bei Diabetes |
antybiotyk |
das Antibiotikum |
probiotyk |
die Probiotika |
Warto wspomnieć, że każdy lek ma postać (die Medikamentenform), a więc formę w jakiej się go przyjmuje. Oto niektóre z nich:
tabletka |
die Tablette |
tabletka do ssania |
die Lutschtablette |
kapsułka |
die Kapsel |
drażetka |
die Drageette |
ampułka |
die Ampulle |
czopek |
das Zäpfchen |
roztwór |
die Lösung |
zawiesina |
die Suspension |
maść |
die Salbe |
krem |
die Creme |
pianka |
der Schaum |
żel |
das Gel |
emulsja |
die Emulsion |
puder |
der Talk |
proszek |
das Pulver |
syrop |
der Sirup |
krople |
die Tropfen |
aerozol |
der Aerosol |
spray |
der Spray |
plaster |
der Pflaster |
W leku poza substancją czynną (der Wirkstoff) znajdują się również substancje pomocnicze (die Hilfsstoffe).
Droga podania leku (der Verabreichungsweg) oznacza sposób, w jaki lek powinien być przyjmowany. Droga może być: doustna (durch den Mund) i podjęzykowa (unter Zunge), iniekcyjna – w postaci iniekcji domięśniowych (intramuskulär), dożylnych (intravenös) i podskórnych (unter der Haut), doodbytnicza (rektal), wziewna (inhalativ) i przezskórna (transdermal).
Domowe opiekunki osób starszych w Niemczech nie mogą robić zastrzyków, zmieniać opatrunków itp. swoim podopiecznym. Są to czynności medyczne zarezerwowane dla osób, które mają potwierdzone na terenie Niemiec kwalifikacje medyczne (die medizinische Qualifikationen). Opiekunki nie mogą również podawać (aplikować) leków swoim podopiecznym, a nawet dzielić leków (Medikamente teilen). Jedyna czynność, którą może wykonywać opiekunka to przypomnienie o konieczności przyjęcia leków, podanie opakowania z rozłożonymi lekami lub wskazanie, gdzie leży.
Zapoznaj się też z niemieckim słownictwem dot. czynności dnia codziennego w pracy opiekunki osoby starszej w Niemczech.
Podaniem, czyli aplikowaniem leków (Anwendung von Arzneimitteln), przygotowaniem lekarstw do samodzielnego przyjęcia w tygodniowym pudełeczku (richten der verordneten Medikamenten) zajmuje się personel niemieckich służb medycznych. Niektóre apteki w Niemczech oferują dzielenie leków oraz dostarczanie do domu podopiecznego gotowych zestawów.
Jakie preparaty kupuje się najczęściej bez recepty?
suplement diety |
das Nahrungsergänzungsmittel |
witaminy |
die Vitaminen |
preparat na odporność |
das Präparat für Immunität |
środek przeciwbólowy |
der Schmerzmittel |
plaster przeciwbólowy |
der Schmerzpflaster |
tabletki przeciwbólowe |
die Schmerzmitteln |
tabletki na ból gardła |
Tabletten gegen Halsschmerzen |
tabletki na ból głowy |
Tabletten gegen Kopfschmerzen |
tabletki na ból zęba |
Tabletten gegen Zahnschmerzen |
maść na ból stawów |
die Salbe für Gelenk- und Muskelschmerzen |
środek na przeziębienie |
der Mittel gegen Erkältung |
środek przeciwgorączkowy |
der fiebersenkendes Mittel |
syrop na kaszel |
der Hustensirup |
krople do nosa na katar |
die Tropfen gegen Schnupfen |
środek na wymioty |
der Mittel gegen Erbrechen |
krople na ból brzucha |
die Tropfen für Bauchschmerzen |
środek na trawienie |
der Verdauungsmittel |
środek na wzdęcia |
der Mittel gegen Blähungen |
środek na zgagę |
der Mittel gegen Sodbrennen |
środek przeciw biegunce |
der Mittel gegen Durchfall |
krem na hemoroidy |
die Creme gegen Hämorrhoiden |
środek na zakażenie dróg moczowych |
der Mittel gegen Harnblaseenttzündung |
środek uspokajający |
der Beruhigungsmittel |
środek na grzybicę |
der Mittel gegen Pilzkrankheit |
środek na alergię |
der Mittel gegen Allergien |
Przyjmując samodzielnie leki bez recepty trzeba pamiętać o konieczności przeczytania ulotki (die Packungsbeilage lesen) lub konsultacji z farmaceutą. Jeśli objawy (die Symptome) nie ustąpią należy skonsultować je z lekarzem podczas wizyty. Zatrudnione legalnie opiekunki osób starszych w Niemczech mogą korzystać z niezbędnych świadczeń zdrowotnych dzięki Europejskiej Karcie Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ).
Uczysz się niemieckiego? Sprawdź swoje postępy na stronie internetowej: https://carework.pl/niemiecki-dla-opiekunek
Magdalena Czułek
Najmłodsza z grona kierowników w firmie CareWork, która swoje zdolności prezentowała od pierwszego dnia zatrudnienia. Absolwentka filologii germańskiej, certyfikowany Fachberater für Betreuung in häuslicher Gemeinschaft. Kompetencje nie tylko językowe wykorzystuje w roli kierownika działu obsługi klienta. Uwzględnianie potrzeb osób starszych poszukujących opieki to dla niej podstawowy wyznacznik wysokich standardów pracy całego jej działu.